Wettelijke verdeling erfenis
Als een overledene geen testament heeft laten opmaken dan geldt de wettelijke verdeling van de erfenis. In de wet is een volgorde vastgelegd van bloedverwanten die erven van een overledene. Afhankelijk van hun verwantschap hebben zij recht op een bepaald deel van de erfenis. De verdeling van uw nalatenschap wordt volgens deze regels geregeld als u niet heeft vastgelegd hoe u de erfenis wilt verdelen. Wilt u dat bepaalde personen erven, dan is het nodig om dit in een testament vast te leggen. Dat geldt in ieder geval voor niet-bloedverwanten zoals vrienden of een goed doel.
Wettelijke verdeling erfenis
Wat houdt de wettelijke verdeling in?
Bij de wettelijke verdeling van een erfenis wordt allereerst gekeken naar de wettelijke boedelverdeling, ook wel ouderlijke boedelverdeling genoemd. Als er geen testament is dan erft de langstlevende partner automatisch de gehele nalatenschap van zijn of haar overleden echtgenoot of partner. Dit geldt alleen als er sprake is van een huwelijk, geregistreerd partnerschap of een samenlevingscontract. Hoewel de erfenis dus niet wordt verdeeld als 1 partner overlijdt, erven de kinderen wel hun deel. Ze kunnen er alleen nog niet over beschikken. De kinderen krijgen als het ware een vordering op de langstlevende partner. Op deze manier wordt voorkomen dat de langstlevende bijvoorbeeld de echtelijke woning moet verkopen om de kinderen hun erfdeel te kunnen geven.
Een erfenis aanvaarden of verwerpen
Wat betekent vereffening van de nalatenschap?
Als erfgenamen de erfenis beneficiair aanvaarden dan moet er vereffening van de nalatenschap volgens de wettelijke regels plaatsvinden. Dit kunnen de erfgenamen zelf doen in onderling overleg. Zij kunnen ook iemand aanwijzen die de erfenis afwikkelt. Dat kan één van de erfgenamen zijn, maar er kan ook een professional worden ingeschakeld. Dan krijgen de erfgenamen uiteraard wel te maken met de kosten voor de vereffenaar van de nalatenschap. De vereffenaar moet zich uiteraard houden aan de regels voor de wettelijke verdeling van de erfenis. Als de erfgenamen niet tot een besluit kunnen komen wie de vereffenaar van de erfenis moet zijn, dan kan de rechter een onafhankelijk persoon aanwijzen.
Wanneer kan de afwikkeling van de nalatenschap starten?
In principe kan de afwikkeling van de nalatenschap direct na het overlijden starten. Het regelen van de uitvaart maakt hier namelijk in veel gevallen onderdeel van uit. Als er een uitvaartverzekering is die toereikend is om de uitvaart te bekostigen dan hoeft er geen geld uit de erfenis te worden aangesproken. Maar als dit niet het geval is dan moet bekeken worden of er voldoende vermogen in de erfenis is om een uitvaart te betalen. Als hiervoor geld wordt onttrokken aan de nalatenschap dan betekent dit dat de erfgenamen de erfenis zuiver aanvaarden.
Wat moet ik doen als ik erfgenaam ben van een overledene?
Wanneer een dierbare overlijdt waarvan u erfgenaam bent dan kan het handig zijn om een verklaring van erfrecht door de notaris te laten opstellen. Dit is een bewijs voor derde dat u erfgenaam bent. U heeft daarbij drie mogelijkheden. U kunt de erfenis:
- Verwerpen
- Beneficiair aanvaarden
- Zuiver aanvaarden
Als u de erfenis verwerpt dan erft u niets van de overledene. In dat geval mag u ook geen persoonlijke spullen uit de woning van de overledene meenemen, dan alleen met uitdrukkelijke toestemming van de executeur testamentair. Wanneer u de erfenis beneficiair aanvaardt moet een vereffenaar van de erfenis worden aangewezen die onderzoekt hoeveel baten en lasten er zijn. Als blijkt dat er na betaling schulden toch nog vermogen kan worden verdeeld dan erft u van de overledene. Zijn er meer schulden dan bezittingen of financiële middelen dan bent u niet met uw eigen vermogen aansprakelijk voor deze schulden. Als u de erfenis zuiver aanvaardt dan bent u met uw eigen vermogen aansprakelijk voor de schulden.
Hoe lang duurt de afwikkeling van een erfenis?
De afwikkeling van een erfenis kan geruime tijd in beslag nemen. Denk bijvoorbeeld aan de verkoop van een woning die niet in een paar weken geregeld is. Ook als de rechter eraan te pas moet komen omdat er onenigheid is onder de erfgenamen of omdat er een vereffenaar moet worden aangewezen kan dit vertraging opleveren.
Wanneer is het aan de orde om de wettelijke verdeling ongedaan te maken?
Er kunnen redenen zijn om de wettelijke verdeling ongedaan te laten maken. De termijn die hiervoor geldt is drie maanden vanaf de dag dat de nalatenschap is opengevallen. Dit kan alleen worden gedaan door de langstlevende partner. Ongedaan maken kan aan de orde zijn als de partner en de kinderen een andere verdeling overeenkomen dan de wettelijke. Stel er is sprake van een eigen woning en de erfgenamen komen overeen dat deze woning na het overlijden van de overgebleven partner aan één van de kinderen toekomt. Ook kan het zijn dat de erfgenamen een bepaalde verdeling van spaargelden overeenkomen die afwijkt van gelijke delen voor de kinderen. Het is verstandig om van de kinderen een volmacht te hebben waarmee zij instemmen met de afwijkende afspraken, zodat hier later geen misverstanden over kunnen ontstaan.
Wilt u meer weten over de wettelijke verdeling van een erfenis?
De wet- en regelgeving omtrent de verdeling van een erfenis kan erg ingewikkeld zijn. Wanneer u er niet uit komt met de erfgenamen of als u denkt dat u benadeeld wordt, kunt u zich laten bijstaan door Grip Advocaten in Nijmegen. Wij hebben ruime ervaring met erfrecht en kunnen ervoor zorgen dat u krijgt waar u recht op heeft. U kunt ons bereiken via telefoonnummer 024 – 220 01 01. U kunt ook een bericht sturen naar ons e-mailadres info@gripadvocaten.nl of gebruik maken van het contactformulier op de website. Wij helpen u graag met al uw vragen over de wettelijke verdeling van de erfenis.